wat zijn breuken?

Breuken zijn uitkomsten van deelsommen.
Bijvoorbeeld 3 : 7 = 3 7 . Spreek uit: drie zevende.
Van de breuk 5 8 heet 5 de teller en 8 de noemer.

Sommige breuken kun je eenvoudiger schrijven, andere niet. Eenvoudiger schrijven gaat zo: 6 8 = 3 4 , 33 55 = 3 5 .

van procenten naar breuken

Als je 18 3 4 % wilt omschrijven naar een breuk dan is 18 3 4 de teller en 100 de noemer, want 1 % = 1 100  deel.
Handig is om een verhoudingstabel te maken.

teller

18 3 4

75

3

noemer

100

400

16

18 3 4 % = 18 3 4 100 = 75 400 = 3 16 .

breuken optellen en aftrekken

Als je breuken optelt of aftrekt, moet je er voor zorgen dat de noemers gelijk zijn. Dan mag je de tellers optellen of aftrekken.

a 5 + 1 3 = 3 a 15 + 5 15 = 3 a + 5 15 2 7 6 b = 2 b 7 b 42 7 b = 2 b 42 7 b
kansen

Met een dobbelsteen werp je 1 op de 6 keer 4 ogen. De kans op 4 ogen is dus 1 6 .

Met behulp van het rooster kun je de kans berekenen dat de som van de ogen op twee dobbelstenen 7 is.
Die kans is 6 36 = 1 6 .

van breuken naar procenten

Om van breuken (delen) naar procenten te gaan, is het handig om eerst de breuk om te rekenen naar honderdsten. Dat doe je met een verhoudingstabel.

teller

4

400

400 13 = 30 10 13

noemer

13

1300

100

4 13 = 400 1300 = 30 10 13 100 = 30 10 13 %

een deel van een deel, breuken vermenigvuldigen

2 5  deel van 1 3  deel is 2 15 .

Als je breuken vermenigvuldigt, vermenigvuldig je de tellers met elkaar en de noemers met elkaar. In wiskundetaal: a b c d = a c b d .
2 5 1 3 = 2 15

Als getallen niet als een breuk geschreven zijn en je wilt vermenigvuldigen, maak je eerst breuken van die getallen.
2 3 5 1,7 = 13 5 17 10 = 221 50 = 4 21 50

diagrammen

Een stroomdiagram van klas 1 en 2 van een MHV-school.
Het deel dat in 2M terecht komt: 200 1000 = 2 5 1 2 = 1 5 .








In plaats van een stroomdiagram te maken kunnen we de gegevens van klas 2 ook weergeven in een staafdiagram en een cirkeldiagram.

omgekeerde

Het omgekeerde van x y is y x ; 0 heeft geen omgekeerde.

delen door een breuk

Delen door een breuk is vermenigvuldigen met het omgekeerde van die breuk.
DELEN DOOR x y = MAAL y x .

4 : 3 7 = 4 7 3 = 28 3 = 9 1 3 2 1 4 : 0,7 = 9 4 10 7 = 90 28 = 3 3 14